Warta honorowa w miejscach Pamięci Narodowej w Szubinie

24 października 2017 r. na tydzień przed Dniem Wszystkich Świętych, uczniowie-kadeci klasy wojskowej II TL Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. prof. Emila Chroboczka w Szubinie, w ramach zajęć odwiedzili miejsce szczególne dla każdego mieszkańca Szubina oraz Polaka. Po wymarszu ze szkoły, skierowaliśmy się na Cmentarzu parafialnym przy ul. Nakielskiej. Lekcję patriotyzmu zaczęliśmy przed Pomnikiem – Mogiłą Powstańców Wielkopolskich, miejsce upamiętnia powstańców, którzy zginęli za wolność tych ziem w styczniu 1919 r. w czasie walk powstania. W asyście warty honorowej, po uczczeniu minutą ciszy pamięci poległych Powstańców wydelegowany uczeń klasy wojskowej złożył na Pomniku symboliczny znicz. Po tej części ceremonialnej uczniowie kadeci zostali zapoznani z rysem historycznym tego wyjątkowego i szczególnego miejsca, wspominając także o grobie powstańca Jerzego Kwaska, uczestnika boju o Szubin w 1919 r. i wojny polsko-bolszewickiej.

Kolejnym etapem naszej edukacji historyczno-ceremonialnej na cmentarzu była kwatera żołnierzy Wojska Polskiego, poległych we wrześniu 1939 r. Jest to pięć mogił: ppor. Wincentego Górskiego (zginął 20 września 1939 r. w obronie miasta Szubin), Piotra Błachuty (żołnierz kampanii wrześniowej, zmarł 21 marca 1940 r., na skutek zadanych mu tortur), Jana Romańczuka (jeniec wojenny, zmarł 21 marca 1940 r. na skutek zadanych tortur), Jana Kowalskiego (jeńca wojennego, zmarł 24 marca 1940 r. na skutek zadanych mu tortur) oraz grób nieznanego żołnierza. W 1940 r. utworzono w Szubinie obóz dla podoficerów, polskich jeńców wojennych z czasów kampanii wrześniowej 1939 r. - Stalag 64. W lipcu 1940 r. część z nich zwolniono do domów, a pozostałych wysłano na roboty do Rzeszy.

Jak twierdzą naoczni świadkowie straż obozowa traktowała swoich podopiecznych bardzo brutalnie. Wielu z nich zostało bezpośrednio zamordowanych lub też zmarło na skutek tortur zadanych w obozie. Podobnie jak przy Pomniku Powstańców Wielkopolskich, w asyście warty honorowej przy mogiłach przedstawiciel mundurowych złożył znicz. Ostatnim etapem pobytu na Cmentarzu był Pomnik - Mogiła Zbiorowa Ofiar Zbrodni Hitlerowskich.

Pomnik i mogiła zbiorowa ofiar zbrodni hitlerowskich dokonanych w latach 1939-1945. W obecności uczniów „mundurowych” na posterunku honorowym, po uczczeniu minutą ciszy pamięci poległych złożono kolejny symboliczny znicz. Po części ceremonialnej nauczyciel edukacji wojskowej mjr rez. Jarosław Odrobiński w kilku słowach przedstawił informację o w/w miejscach. Po chwili zadumy przy tym Pomniku, na tym zakończyliśmy pobyt na cmentarzu udając się w kolumnie dwójkowej na skwer przy Placu Kościelnym, gdzie znajduje się Pomnik Ofiar hitlerowskich i komunistycznych w latach 1939-1989. Na pomniku znajduje się także napis następującej treści „Ofiarom zbrodni hitlerowskich i zbrodni komunistycznych popełnionych na mieszkańcach byłego powiatu szubińskiego w latach 1939-1989”. Podobnie jak w poprzednich miejscach, kadeci zgodnie z ceremoniałem wystawili posterunek honorowy oraz złożono symboliczny znicz. Na tym zakończyliśmy tę „żywą” lekcję patriotyzmu i pamięci o naszych przodkach, którzy Polegli w walce o wolną i niepodległą Polskę.

Zarówno skupienie uczniów kadetów, ich postawa, czas przed Świętem Wszystkich Świętych, symbole i treści historyczne oraz nazwiska znajdujące się na Pomnikach, jak również duże wrażenie po pobycie w tych wyjątkowych dla Szubina miejscach zapewne na długo pozostanie w pamięci.

Przy opracowaniu powyższej notatki wykorzystano materiał znajdujący się na stronie internetowej Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmanna w Szubinie - www.muzeum.szubin.net „Miejsca Pamięci Narodowej”.

tekst: mjr rez. Jarosław Odrobiński